اخلاق دینی و واقع‌گرایی اخلاقی

نویسنده

  • حاج محمد لگنهوسن استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
چکیده مقاله:

هدف این مقاله بررسی ارتباط بین شکل‌های مختلف واقع‌گرایی اخلاقی و برخی دیدگاه‌ها دربارۀ اخلاق دینی و به‌ویژه اخلاق دینی در سنت اسلامی است، هرچند بیشتر گفته‌ها در سنت‌های دینی دیگر نیز کاربردی خواهد بود. نخست، مرور تاریخی مختصری از ظهور واقع‌گرایی اخلاقی در قرن بیستم بیان می‌شود؛ دوم، انواع اصلی واقع‌گرایی اخلاقی را از هم تفکیک خواهیم کرد؛ سوم، نشان خواهیم داد که در مورد هر یک از انواع اصلی واقع‌گرایی اخلاقی، از واقع‌گرایی‌اخلاقی ‌اکید گرفته تا واقع‌گرایی‌اخلاقی حداقلی، دیدگاه‌های دینی‌ای را نسبت به اخلاق می‌توان صورت‌بندی کرد که هم با واقع‌گرایی سازگار باشند و هم با ردّ آن. ولی، در هر حال، اخلاق‌شناس دینی باید برای پذیرفتن واقع‌گرایی یا ردّ آن هزینه‌ای بپردازد. در نهایت استدلال می‌شود موضعی که فیلسوفان برجستۀ مسلمان در سنت سینوی تا ملاصدرا اتخاذ کرده‌اند موضعی است که در شماری از نقاط مهمش با موضع ضدواقع‌گرایی توافق دارد.    

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واقعگرایی و ضد واقعگرایی و موضع اخلاقی کانت

مقاله پیش‌ رو در صدد است با بیان جایگاه مبحث واقع­گرایی و ضد واقع‌­گرایی در فرااخلاق، تقریرهای مختلف واقع­گرایی اخلاقی را بیان نموده، با بررسی آموزه­های اخلاقی کانت، موضع وی را در ذیل این تقسیم‌بندی تبیین کند. مبحث واقع­گرایی و ضد واقع­گرایی اخلاقی ارتباط وثیق با مبحث شناخت­گرایی و ناشناخت­گرایی در فرا اخلاق دارد، به‌طوری‌که  بحث درباب یکی بدون پرداختن به دیگری عقیم خواهد بود. این مقاله نیز پس ...

متن کامل

اخلاق دینی و واقع گرایی اخلاقی

هدف این مقاله بررسی ارتباط بین شکل های مختلف واقع گرایی اخلاقی و برخی دیدگاه ها دربارۀ اخلاق دینی و به ویژه اخلاق دینی در سنت اسلامی است، هرچند بیشتر گفته ها در سنت های دینی دیگر نیز کاربردی خواهد بود. نخست، مرور تاریخی مختصری از ظهور واقع گرایی اخلاقی در قرن بیستم بیان می شود؛ دوم، انواع اصلی واقع گرایی اخلاقی را از هم تفکیک خواهیم کرد؛ سوم، نشان خواهیم داد که در مورد هر یک از انواع اصلی واقع ...

متن کامل

از علم دینی تا اخلاق پزشکی دینی؛ مفاهیم و مبانی

در این مقاله بر آن هستیم پس از تبیین مفهوم علم دینی، اخلاق پزشکی دینی را معنا کرده، تشابه و تفاوت آن را با دانش اخلاق پزشکی غیر دینی نشان دهیم. روشن است که توجه به باورهای بیماران و کادر درمانی در تصمیم گیری پزشکی برای درمان یا چگونگی درمان بیماران، رابطه‌ای دائمی با دینی بودن اخلاق پزشکی ندارد؛ اما پذیرش اخلاق پزشکی دینی، می‌تواند ضمن تغییر نگاه به انسان در فرایند درمان، بسترساز تدوین اصول رفت...

متن کامل

تحلیل اخلاقی بغض دینی

«بغض»، از مهم‌ترین عواطف دینی است که در این مقاله از دو زاویه بررسی می‌شود. از زاویه نخست ماهیت این مفهوم و تفاوت آن با مفهوم کینه بررسی می‌شود و از زاویه دوم، هنجارهای اخلاقی حاکم بر این عاطفه در روابط دیندارانه تبیین خواهند شد. نتیجه این بررسی حاکی از آن است که اولاً: مفهوم بغض با مفهوم کینه بسیار متفاوت است؛ کینه ماهیتی غیراخلاقی دارد؛ اما بغض دینی، عاطفه‌ای اخلاقی است که هنگام نقض ارزش‌های د...

متن کامل

گسست‌ها و پیوند‌های دینی با اخلاق

هدف: این مقاله درپی  تبیین این نظریه است که اخلاق، با وجود ماهیت مستقل از دین، وابستگی معرفتی و انگیزشی به دین دارد و همچنین عبودیت و بندگی را  به عنوان اصلی مهم  در جهت وابستگی اخلاق به دین معرفی کند. روش:‌ روش این مقاله توصیفی، از نوع تحلیل اسنادی می باشد. یافته‌ها :  اخلاق نه جزیی از دین و نه متباین و متعارض با آن است؛ بلکه هر کدام از دین و اخلاق را دارای هویتی مستقل می­داند که ارتباط و نسبت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 2

صفحات  26- 64

تاریخ انتشار 2015-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023